EURO CINEMA

  • Klik of tik op afbeeldingen voor vergroting
  • Of op filmagenda's voor de volledige film agenda.

euro cinema banner
banner einde

maandelijks overzicht wat er in 1978 vertoond werd...

de originele zaal

Er werd geadverteerd in de krant met vliegtuigstoelen zitcomfort, met voldoende beenruimte. Het was een geheel nieuwe ervaring om zo een film te beleven, in deze zaal al meteen met normale stoelen uitgevoerd in leder met en vrije stoelkeuze voor iedereen. De achterste rijen hadden love-sits, twee zetels aan elkaar. Oorspronkelijk zouden de rugleuningen in een andere kleur zijn uitgevoerd, maar door een fout in de levering werd het donker groen. Vanaf de opening hebben er de beste zetels gestaan, na elke renovatie werd voor een goedkopere variant gekozen, die na plaatsing sneller aan comfort verloor. De zaalverlichting in zaal 1 bestond uit reflector-spots armaturen met kopspiegellampen van 100 watt per stuk op een drie fase rail. Later zijn deze vanuit het plafond verplaatst tussen de rode -V- vlakken. Zo werd er strijklicht gecreëerd. In het eerste jaar was de nooduitgang links onderin, is later naar rechts bovenin verplaatst waardoor een trap noodzakelijk werd. Tot op heden is deze trap terug te vinden in de huidige zaal 1.

 

cabine 1 (rechts achter het kantoor van de bedrijfsleiding)

Philips FP20 35mm projector [3365]
netspanning: 220 volt
geluid: optisch mono
2 kanalen magneettoon geluid
spoel: 1800 m
projectie: 24 beelden per sec.
lens: objectief revolver
non-rewind: Kinoton ST 200
lichtbron: 1600 watt xenonlamp Horizontaal
gelijkrichter Irem [380 volt]
matrix 20 | 20

xenonlamp

Magneet toon

Optisch mono was wereldwijd de standaard in geluidweergave, daarnaast was sinds 1953 er ook 4 kanaal stereofonisch magneet geluid. Den Bosch was daar goed in vertegenwoordigd, met het "Concertgebouw, Casino en Luxor Theater. Dit complex is ook opengegaan met magneet toon geluid weergave in vier zalen. Bij magneet geluid werd in zaal 1 alleen het midden en effectkanaal weergegeven.(links en rechts was samengevoegd naar het midden kanaal) Dat was ook het geval voor zaal 3 en 4, met zaal  2 als uitzondering. Die was uitgerust met een Philips OMA 4 rack, voor 4 kanalen magneet toon weergave bij 35 en zowel 70mm.
Achteraf gezien was het wel te begrijpen dat men in zaal 1-3 en 4 alleen in het midden en effect kanaal weergave investeerde. Er werd nagenoeg niets meer uitgebracht op 35mm magneet toon, in zaal 2 die vier kanaal weergave had,  heeft er zelfs nooit één gedraaid. Ten tijde van het ontwerp van deze bioscoop was het nog onzeker of de magneet toon-film zou blijven of verdwijnen. Was dit systeem van 1953 gebleven, dan waren de zalen 1-3 en 4 vrij simpel naar vier kanaal weergave uit te breiden. Maar in 1978 begon het duidelijk te worden dat optisch dolby stereo de toekomst zou gaan worden. Doorgaans moesten toen de complete magneet installaties tot luidsprekers toe vervangen worden voor dolby installaties.

filmtechniek

Er werd wereldwijd met 35mm film gedraaid en een aantal zalen zelfs gecombineerd met 35 en 70mm installatie, film was een techniek wat meer als honderd jaar in gebruik is geweest. Tegenwoordig is het digitaal , maar het principe is nog steeds het zelfde. Alleen je ziet het niet meer, bij film kon je het beeld en geluid in je hand visueel bekijken. Er waren 24 beelden per seconde nodig om een bewegend beeld te vormen, naast het filmbeeld was het geluid vastgelegd in de vorm van een optisch of magnetisch geluidspoor. 


Non-Rewind

In alle zalen werd een Non-rewind installatie gebruikt van Kinoton, de gehele hoofdfilm met het voorprogramma lag horizontaal op een van de drie platen. Dit systeem was nieuw voor Den Bosch, al was de Parade bioscoop op hun tijdelijk locatie in het Jeroen Boschhuis de eerste. Doorgaans werd er nog met overname gedraaid van de ene naar de andere projector. Elke akte van de hoofdfilm werd dan op een 900 m spoel geplaatst en verticaal afgedraaid. Dit gaf op den duur wel meer slijtage aan het filmbeeld, kenmerkend te zien aan het begin en eind van de akte. Het werd zichtbaar als beregening in het beeld. Het non-rewind systeem had hier geen last van, omdat de film horizontaal afgewikkeld en opgespoeld werd met de zelfde kracht. Het systeem beruste erop dat wanneer de binnen-kern werd verwijderd, in het midden de "unit" werd geplaatst. Zo werd vanuit het midden de film afgewikkeld, en na projectie weer normaal opgespoeld. Daardoor werd het ook mede mogelijk dat één operateur, vijf zalen kon bedienen.  Zaal 1-2-3 en 4 had een drie-plaat versie, de non-rewind van zaal 2 was zelfs een 35 - 70mm drie-plaat versie.
Zaal vijf die pas een paar jaar later geopend werd, had een tweeplaat non-rewind.

Uiteraard kon het ook wel eens mis gaan, vrijwel altijd door een gemaakte fout of puur pech. Het is een keer gebeurd dat het haakje die bedoeld was om de opwikkel arm te parkeren in ruststand per abuis in de perforatie greep. Daardoor werd de film niet meer opgespoeld maar liep gedeeltelijk op de vloer.


i.v.m. met de lengte van de film

Deze titel zat standaard voor elke hoofdfilm gemonteerd, technisch gezien was dit helemaal niet nodig. Het Non-rewind systeem kon een film van vier uur onafgebroken vertonen zonder pauze. Het was natuurlijk bedoeld om je al voor te bereiden op een consumptie in de pauze. De pauze duur was standaard 10 minuten, bij grootte drukte maximaal 15 minuten.



extra projector

In 1982 is links naast de FP20 projector als 2e projector een Ernemann X geplaatst, vrijgekomen uit het gesloten Astoria Dordrecht. In het begin met een mono solarcel, later aangepast voor dolby stereo vertoning. Deze projector werd alleen als uitval projector gebruikt, het geen maar bijzonder weinig is voor gekomen.


Ernemann X 35mm projector
netspanning: 380 volt
geluid: optisch mono (later stereo)
magneettoon 2 kanaal
lens: enkele objectief-houder
spoel: 900 m
projectie: 24 beelden per sec.
lichtbron: xenon 1600 watt verticaal
gelijkrichter: Irem [380 volt]
non-rewind ST 200

Ernemann X 35mm projector

Nachtvoorstelling

Er waren vanaf de opening op vrijdag en zaterdagnacht ook nachtvoorstellingen die om 00.15 uur begonnen. Ze werden zonder pauze vertoond. Er werden in de eerste zes jaren oudere titels geprogrammeerd, later werden ook de titels uit het weekprogramma in de nacht vertoond, maar dan zonder pauze. De vast gemonteerde pauzestrook werd dan door een gesloten beeldklep  tegengehouden. Er was dan voor het publiek een korte onderbreking van ongeveer 30 sec. Vanaf 25-feb 1982 werd de nachtfilm teruggebracht naar alleen zaterdagnacht, na 14 april 1988 stopte het volledig.

een springer

springer

Vooral in de eerste vijf jaren ging het nogal eens mis in de nachtvoorstelling, doordat oudere films niet goed genoeg gecontroleerd werden bij montage op de donderdag ochtend,  miste men springers van een vorige bioscoop. Een filmbeeldje heeft telkens vier perforaties, en wanneer bij een filmbreuk drie, twee of één perforaties werd aangehouden, kreeg je op het filmscherm de zogenaamde zwarte kader-lijn te zien. De operateurs benoemde dat als een springer. Dit was op de projector te corrigeren, maar het duurde even voordat de operateur dit deed. Hij had immers vijf zalen tegelijk in bedrijf te houden! Vaak had een van de bezoekers dit al gemeld bij het buffet, en dan werd omgeroepen "operateur zaal 1" of een andere zaal waar het probleem zich voor deed. Soms brak een film, meestal liep de film uit de projector en zag je een wit verlicht scherm gedurende een paar seconden. Wat ook wel eens kon gebeuren, is dat de film brak in het filmvenster, je zag dan het beeld stilstaan en vrijwel onmiddellijk zag je het beeld verbranden. Dat in een tijdbestek van hooguit een paar seconden. Omdat er met acétaat-film gedraaid werd, was er geen gevaar geweest.

Marathons

Ook werden er nachtelijke filmmarathons gedraaid, met als thema horror of sciencefiction. Deze werden dan om 00.00 uur gestart, en eindigde om 12.00 uur. Die werden in verschillende zalen gelijktijdig vertoond

filmagenda 1-4-1982

filmagenda 31maart1983


dia projectie

In alle zalen behalve zaal 5 werden bij aanvang als eerste de reclamedia's vertoond, verzorgd door "Euro bioscoop reklame bv" uit Den Haag.
Dat gebeurde door middel van een Leitz Pradovit Color magazijn projector. Na de laatste dia gaf deze projector een puls af naar de matrix, waarna het filmprogramma gestart werd. Toen de Leitz Pradovit projectoren vervangen werden door Kodak carrousel projectoren, werd zaal vijf ook voorzien van dia reclame.


verandering van generatie

Het waren de jaren '70, deze generatie was vrijer en niet zo hoffelijk als vroeger, dat was met regelmaat te merken wanneer een zaal uitverkocht was. Doorgaans had men vrije keuze van zitplaatsen, maar bij een uitverkochte zaal was het aansluiten in de rij zodat er geen vrije zitplaatsen overbleven. Maar sommige bezoekers zagen dat toch anders, en bleven eigenwijs zitten. De ouvreuse wist daar wel raad mee, de operateur moest de projectie stoppen en in de zaal deelde zij mede dat het programma niet eerder hervat zou worden tot de betreffende persoon of personen zou doorschuiven. Er was altijd iemand in het publiek, meestal een groot uitgevallen persoon, die deze bezoekers even snel zou overtuigen toch door te schuiven.